Н.М. Родионова аатынан Сунтаардааҕы оҕо дьоҕурун сайыннарар киин сонуннара

(2023 сыл, сэтинньи 20-25 күннэрэ)

"Олоҥхону кылааһынан толоруу"

Сунтаар улууһугар Төрөөбүт төрүт тыл сылын чэрчитинэн,  
Олоҥхо, Хомус күннэрин көрсө ыытыллыбыт 
«Олоҥхону кылааһынан толоруу» улуустааҕы барыл түмүктүүр истиитэ уонна “Оһуокай – күн үҥкүүтэ» фольклорга уһуйааччыларга аналлаах сэминээр-практикум олус сэргэхтик ыытылынна. Санатан этэр буоллахха, 2018 с.  ыытыллыбыт бастакы  күрэххэ икки бөлөҕүнэн 17 оскуолаттан 215 оҕо (123 кыыс, 92 уол) кылааһынан олоҥхоттон быһа тардыыны толорбуттара. Онтон быйыл Дьаархантан, Түбэй-Дьаархантан, Кутанаттан, Илимнииртэн уонна Сунтаардааҕы гимназияттан 49 олоҥхону толорооччу уһуйааччыларын, төрөппүттэрин кытта кэллилэр. Күрэх саҕаланыытыгар барыл ааптарын Мария Павловнаны үөрэҕирии уонна эбии үөрэхтээһин педагогтарыгар анаммыт өрөспүүбүлүкэтээҕи бириэмийэни ылбытынан  дириэктэрбит А.В. Антонова, профком бэрэссэдээтэлэ Е. Б. Мурзабаев итиитик-истиҥник эҕэрдэлээн туран  сибэкки дьөрбөтүн туттардылар. Мария Павловна үөрэнээччитэ Туяра Алексеева тойугунан, хомус хоҥкунас тыаһынан эҕэрдэтин тириэртэ уонна "Айылгы" фольклорнай бөлөх (4 кылаас үөрэнээччилэрэ, ССОШ3) норуот суруйааччыта Сайа хоһоонун дорҕоонноохтук аахтылар.  Онтон барыл сүбэһитэ, олоҥхоҕо уһуйааччы Н.П. Тимофеевка күн бэҕэһээ олоҕун устатыгар ыларыгар  диэн Ил Дархан  бириэмийэтэ  анаммыта барыбыт үөрүүбүт уонна киэн туттуубут буолла. Быйылгы "Олоҥхону кылааһынан толоруу" сүрүн тэрийээччилэринэн уонна  бириистэри туруорааччыларынан буоллулар:  улуустааҕы ыччат бэлиитикэтин салаата (сал. Т.А. Иванов), улуус култууратын уонна айылгытын салалтата (нач. С. Д. Омукова), улуустааҕы кииннэммит библиотека (сал. И. И. Жиркова), Сунтаардааҕы оҕо ускуустубатын оскуолата (сал. А. К. Степанов), ИП "Антонов А. Н.," ИП уонна олоҥхону толорооччу Афанасьев Е. Н. уонна Сунтаардааҕы оҕо дьоҕурун сайыннарар киин (сал. А. В. Антонова). Дьүүллүүр сүбэҕэ М. П. Афанасьева, Н.И. Эконова, Т.Н. Спиридонова уонна Николай Лидочен олордулар. Сибиэрэп- Кыыл Уолун Оһуорун үҥкүүтүнэн  уруйданан, норуот талааннааҕа Наталья Ивановна "Көҕөн Кус Уола Күн Ньургун бухатыыр" олоҥхоттон кыттааччылары эҕэрдэлээн  быһа тардан толорбутун кэннэ күрэспит саҕаланна. 
Олоҥхо тылынан омуннаан кэпсээтэххэ бииртэн-биир интэриэһинэй толоруулар баар буоллулар. Ол курдук,    сыа Бүлүү, Хотун Бүлүү өрүс кытылыгар таалалаахтаах үөскээбит, Сунтаардааҕы гимназия 8б кылааһын толоруутугар Сэргэй Баһылайап Эрчимэн Бэргэн бухатыыр туһунан  дорҕоонноохтук ааҕыыны иһиттибит. Онтон ыллыы турар ыырдардаах, туойа турар тумуллардаах,  Туймаадаттан тууралаах,  Оҕус Арыылааҕын сыдьааннара,  Торуой  Дьаархан ыччаттара Бөртө Боотур  туһунан олоонноон олорон олоҥхолоотулар.  Айгыр- силик айылҕалаах, дьэдьэн-отон тэллэхтээх, үрүҥ илгэ үрүлүйэ сүүрэр Илимниир нэһилиэгин инники кэскиллэрэ Дохсун Ньургустай бухатыыр айыы аймаҕын быыһыыр, күн улууһун көмүскүүр сырыытын кэрэхсэнэр гына кэпсээтилэр. Салгыы аар тайҕа ырыаһыта, талба талаанын арааһын киһи ааҕан сиппэт Сэргэй  Сибиэрэп- Кыыл Уолун биир дойдулаахтара, түбэй-дьаархаттар,  Кулан кугас аттаах Куллустай Бэргэн олоҥхону устар ууну сомоҕолуур курдук уустаан-ураннаан толордулар. Айар талааннаах уутуйан үөскээбит Кутана кэнчээри ыччата Мөҕүрүүр Бөҕө бухатыыр айыы дьонун быыһаары  аллараа дойду адьырыыннарын кытта охсуһуутун,  орто дойду уйгулаах олоҕун уһансарын,  үөһээ дойду айыыларыттан  алгыһын ылыныытын ойуулаан кэпсээтилэр  уонна "ноо" диэн барыбытын сэҥээртилэр. Кыһыҥҥы идэһэттэн, баай Байанайтан  күндүлэтэн сыалаах хартаны, үөлүллүбүт эти, ыһаарыламмыт собону,  арыылаах алаадьыны, отонноох дагданы минньигэстик мотуйа-мотуйа эбиэттээтибит уонна түмүкпүт маннык буолла. Кыра бөлөххө - 1 үрдэл кыайыылаахтарынан Дьаархан орто оскуолатын 2 уонна 4 кылааһын үөрэнээччилэрэ (кыл. сал. Т.В. Степанова, С. А. Тимофеева, уус-уран сал. Л. Н.Иванова, А. И. Андреева) буоллулар уонна ИП Антонов А. Н. харчынан бирииһин туттуллар. Орто бөлөххө- 2 үрдэл Илимниир орто оскуолатын 5 кылааһа ( кыл. сал. М. В. Васильева, уус-уран сал. Т.И. Игнатьева, Н.И. Осипова) уонна  олоҥхону толорооччу Ефрем Афанасьев туруорбут харчынан бирииһин ыллылар. Улахан бөлөххө -  Сунтаардааҕы оҕо дьоҕурун сайыннарар киин туруорбут  биһирэбил бирииһэ гимназия 8б кылааһыгар ананна (кыл. сал. А. Я. Иванова). 2 үрдэл Добун суруга уонна Сунтаардааҕы оҕо ускуустубатын оскуолатын бирииһэ Түбэй-Дьаархан 8 кылааһыгар (кыл. сал. Т.Д. Петрова) туттарылынна. Онтон 1 үрдэл үрдүк аатын Кутана орто оскуолатын 8 кылааһын кэллэктиибэ ( кыл. сал. Ф. В. Иванова, уус-уран сал. М. П. Афанасьева) ылан Ыччат отдела туруорбут 10 тыһ. суумалаах сэртипикээтинэн наҕараадаланна. Онтон улуус култууратын уонна айылгытын салалтата олохтообут  "Ураты  толорооччу" анал ааттары Афоня Охлопков (Дьаархан),  Саян Алексеев(Түбэй-Дьаархан) уонна Туйгун Гоголев ( Кутана) ыллылар. Үс уһуйааччыга уонна кылаас салайааччытыгар анал бириистэри улуустааҕы киин библиотека кэллэктиибэ анаан-минээн туттарбыта дохсун ытыс тыаһынан айхалланна. Ханнык баҕар олоҥхо  оһуокайынан түмүктэнэринии, күн үҥкүүтэ оһуокайын оройуттан туттубут, илии илииттэн ылсан тэҥҥэ эргийдибит. Бу тэрээһини "Саас" оҕо устуудьуйата уонна  Тускулаана Кобельянова-Горохова кэлэн устан, куйаар ситимин нөҥүө сырдаттылар. 

Саахымат турнира
"Бүгүн  Сунтаар оскуолаларын үөрэнээччилэригэр саахымакка турнир буолан ааста. Барыта 59 оҕо кытынна. Начальнай кылаастарга 7 оҕо кыттыбытыттан 1 миэстэни Григорьев Күндүмэн (3кыл. СНОШ)
2 миэстэни -Прокопьев Мирон, (4 кыл. СОШ-1)
3 миэстэни-Семенов Антон, 4 кыл. саахымаччыта ыллылар.
Кыргыттарга 1 миэстэни -Дьяконова Милана, (4 кыл.СНОШ) ылла.
Орто бөлөххө 44 оҕо оонньоото.
1 миэстэни- Портнягин Жан, (8б кыл СПТЛ-и)
2 миэстэни-Сидоров Коля, (6 кыл.гимназия).
3 миэстэни- Иванов Артем, (7кыл. СПТЛ-и) ыллылар.
Кыргыттарга
1 миэстэни Григорьева Айыына,(7кыл. СПТЛ-и.)
2 миэстэ- Оконешникова Амелия, (7кыл. СОШ-1)
3 миэстэ- Петрова Күннэй (СПТЛ-и, 7 кыл.)
Улахан бөлөххө.
1 миэстэ- Федоров Ричард, (11кыл. СПТЛИ)
2 миэстэ- Николаев Альберт, (11кыл. СПТЛИ)
3 миэстэ- Николаев Марк, (10кыл. СПТЛИ)  ыллылар.
Кыргыттарга 1миэстэ- Софронова Света, (8б кыл. СПТЛИ ) буолла.
Миэстэлэспиттэр грамотанан уонна мэтээлинэн наҕараадаланнылар", - диэн турнир  кылаабынай судьуйата  Г. К Николаев иһитиннэрэр. 

"Инникигэ хардыы" НПК

Сэтинньи 20 күнүгэр өрөспүүбүлүкэтээҕи XXVIII академик В. П. Ларионов аатынан "Инникигэ хардыы - Professor V.P. Larionov "A Step into the Future" эдэр чинчийээччилэр НПК оскуолатааҕы түһүмэҕэ ыытылынна.   Бу түһүмэххэ 15 үөрэнээччи 13 айар, чинчийэр үлэлэринэн 9 хайысханан кытыннылар. Дьүүллүүр сүбэ дакылааттары истэн сыаналаата, көннөрүүлэри киллэрдэ,  сүбэ-соргу тылларын эттилэр. Эдэр чинчийээччилэргэ НПК  улуустааҕы түһүмэҕэр ситиһиилэри баҕарабыт. 

Итоги участия команды МБУ ДО СЦДТ в IV республиканском чемпионате «Я – профи» 
 Мобильная робототехника 
3 место Прокопьев Альберт, Ананьев Айсен (рук.Мурзабаев Е.Б.) среди 3-4 классов
2 место Иванов Михаил, Игнатьев Тимирхан (рук.Мурзабаев Е.Б.) среди 5 классов
1 место Васильев Арсен, Емельянов Александр (рук. Мурзабаев Е.Б.) среди 5 классов
 Художник декоратор 
3 место Попова Оливия среди 3-4 классов (рук. Зоммер В.С.) 
 Парикмахерское искусство 
Лауреат – Яковлева Нелли (рук.Зоммер В.С.) среди 3-4 классов (рук. Зоммер В.С.)
 Технология моды 
3 место – Яковлева Виктория, Михайлова Милена (рук. Ба5атаан М.Ск) среди 3 -4 классов
 Кондитерское дело
2 место Данилова Диана, Ефремова Милана среди 1 -2 классов (рук. Иванова З.А.)
3 место Петров Василий, Солдатова Уйгулана среди 3-4 классов (рук. Иванова З.А.)
 Графический дизайн
3 место Камерова Дайаана, Афанасьева Аделина (рук. Томская Е.А., Иванова В.В.) среди 1 -2 классов

Кэлэр нэдиэлэҕэ "Эдэр профессионаллар" чөмпүйэнээт  улуустааҕы түһүмэҕэ 28ка -  "Баһаатай", 29ка - "Графическай дизайн", "Рестораннай сервис", "Системнай уонна сетевой администрирование",  30ка - "Визаж уонна стилистика", "Геоинформационнай технологиялар" уонна ахсынньы 1 күнүгэр "Коммуникабельность"  сатабылларыгар тургутуу, инники идэни баһылыырга бэлэмнэнии күүстээх күннэрэ күүтэллэр. 
Ким сонуннары тиһэҕэр диэри аахпыкка махтал, барыгытыгар үтүө сынньалаҥы. 

Айна Яковлева